Deutsches Rechtswörterbuch (DRW): Baßmann
Artikel davor:
Baselstab
Baselstababschlecker
Baselvierer
Basenkind
Basler
Baslerhälbling
Baslersechsling
baß
Basser
Basserer
Baßmann
automatisch generierte Links zu anderen historischen Wörterbüchern:
nur in kleinem niederösterreichischen Bezirk belegt, Nebenformen pas(s)-, poss-, pös-, post-, pasl- (letzteres vielleicht angelehnt an pasler, s. Baseler); ob zu Barmann?
Bezeichnung für einen zwischen Bauer und Adel stehenden
Bezeichnung für einen zwischen Bauer und Adel stehenden
- wer wider die gerechtigkeit und freiheit thät, der wär zu wandl 2 und 6 ß ₰; wer es dann ein baßmann der wer 32 f, wer es ein edlmann so wer er umb 100 f gold1416 NÖsterr./ÖW. VIII 893Faksimile (ca. 50 KB)
- wer es aber ein hoffman oder ain pösman1468 ÖW. IX 446Faksimile (ca. 50 KB)
- wer mit frafel gieng in daz gepirg ... wer es ein landsherr, so ist er umb 32 tal. ₰ ..., ist er ein ritter, so ist er umb 16 tal. ₰, ist er rittermäßig, so ist er umb 10 tal. ₰ ... ist er ein paslman, so ist er umb 5 tal. ₰1506 NÖsterr./ÖW. VIII 461Faksimile (ca. 42 KB)
- vgl. ain bauer ... 2 1/2 ℔ ₰ ... ist er besser dan ain bauer 5 ℔ ₰ ... ist er ritter oder spormessig so ist er umb 10 ℔ ₰1515 ÖW. IX 415Faksimile (ca. 53 KB)
- ist er ain edelman, so ist er umb 32 ℔ ₰, ist er aber ain richter oder ain bassman, so ist er umb 10 ℔ ₰, ist er aber ain gemain man so ist er umb 5 ℔ ₰1560 NÖsterr./ÖW. VII 145Faksimile (ca. 51 KB)
- ein edlman ... 32 ℔ ₰; ist er aber ein passmann, pfleger oder purgersman, ... 10 ℔ ₰, ist er aber ain pauerßman, ain hauer oder ain ander gemainer man ... 5 ℔ ₰16. Jh. NÖsterr./ÖW. VII 155Faksimile (ca. 50 KB)
- ain paßman oder ain gemainer man ... umb 32 tal. ₰16. Jh. NÖsterr./ÖW. VII 278Faksimile (ca. 42 KB)
- ein baursman ... 10 fl. ... ein paßman oder burger 20 thaller, ... ein edelmann ... 32 thaller18. Jh. NÖsterr./ÖW. VII 109Faksimile (ca. 48 KB)
- ein herre sinen knappen bat / der wol ein bozman sin / er sprach lieber GozwinoJ. Helbl. 259 [Karajan baseman, pazman. J. Grimm bemerkt ZDA 4 (1844) 282: "Pazman ist ein österr. Name"]
- post- oder edlmanoJ. NÖsterr./ÖW. XI 363Faksimile (ca. 46 KB)
- NÖsterr./ÖW. VII 131
Faksimile (ca. 45 KB)
- NÖsterr./ÖW. VII 163
Faksimile (ca. 50 KB)
- NÖsterr./ÖW. VII 177
Faksimile (ca. 47 KB)
- NÖsterr./ÖW. VII 228
Faksimile (ca. 40 KB)
- NÖsterr./ÖW. VII 278
Faksimile (ca. 42 KB)
- NÖsterr./ÖW. XI 396
Faksimile (ca. 43 KB)
Artikel danach:
(Baßsprecher)
Bast
Bastard
(bastard)
Bastardbruder
(Bastardei)
Bastardfaden
Bastardfall
Bastardgut