Deutsches Rechtswörterbuch (DRW): feudum

feudum

Das lateinische Wort ist auf deutschem Boden immer als lateinisch empfunden worden; es haben keine Angleichungen stattgefunden; die germanische Wurzel - wenn sie wirklich zugrundeliegt -, kam nicht ins Bewußtsein. - Ableitung bestritten: frk. *fëhu-ôd oder féhu "Besitz an Vieh", "Vermögen"? nach Wackernagel/ZDA. 2 (1842) 557f.: got. thiuth "Gut"; Ernst Mayer/Festgabe für Rudolph Sohm (München und Leipzig 1914) S. 45: irisch fiadh "Ehre"; Bröndal/Donum natalicium Schrijnen 1929, 452: lat. foedus usw. vgl. Dopsch/MIÖG. 46 (1932) 21f.; Meyer-Lübke 246; EWFS. 425; Wartburg,FrzEtWB. III 444; Thumb,germElem. 246 (φεουδον). de Blécourt/TijdschrRG. 1 (1918/19) 54ff.; DuCange III 463ff.; Liebermann,WB. 70; Mitteis,Lehnrecht und Staatsgewalt 108ff.; Waitz,VG. VI 131ff.
Lehen
  • 1010 Trier/Beyer,UB. I 339
  • dimidiam partem ville et totam deciman omnium feodorum ad eandem villam pertinentium
    1018 Nijmegen/MGDipl. III 492
  • feodum len
    oJ. AhdGl. III 380
  • sive pro feudo sive iure proprietatis tenat
    1100 FreisingTrad. II 330
  • quecunque pheoda vel beneficia censualia a nobis habent
    1125 OÖUB. II 166
  • cenobii bona in feodum siue beneficium alienare
    1155 SteirUB. I 346
  • imperium quoque nullum feodum habere debet Austrie in ducatu
    1156 MGConst. I 684
  • utrum liceret aliquem episcoporum decimam suis temporibus non provenientem in feodo dare
    1190 MGConst. I 467
  • jure vehodi habeo
    1216 SteirUB. II 112
  • terram, quam comes A. a rege in pheudo tenuit et alia bona, que in eadem terra regi vacabant, dictus comes in pheudo ab imperio recipiet
    1224 MGConst. II 128
  • episcopus Frisingensis civitatem F. ad jus et proprietatem F. ecclesie dotis titulo pertinentem duci Bawarie in feodum duxerit concedendam
    1230 MGConst. II 184
  • quicumque feudum suum a domino feudi ... ad annum et diem recipere ... neglexerit
    1234 MGConst. II 433
  • nulli homini in pheodo conferemus civitatem Honovere
    1241 HannovUB. 12
  • feodum geleithe vulgariter nuncupatum super Rheni fluentum
    1249 SpeyerUB. 57
  • ego reaccepi de domino meo duce in feudum et homagium decem marchatas terre
    1250 RappoltsteinUB. I 85
  • ut feudo suo quod burglehen vulgariter dicitur, in castro Steyr pleno iure gaudeat
    1252 OÖUB. III 184
  • feudum nostrum castrense in Creinberc
    1263 ArnstadtUB. 10
  • virilia feoda, quae manlen vulgariter appellantur
    1268 FreibDiözArch. 11 (1877) 163
  • jus feodi eiusdem decime ... permutans ... in jus allodii
    1285 DOrdenUB. II 424
  • feodum quod vulgariter dicitur leyn
    1336 SGereonUB. 367
  • in eadem hofmarchia sunt duo feoda sita in E., quae dicuntur putellehen
    1348 GrW. VI 100
unter Ausschluss der Schreibform(en):
unter Ausschluss der Schreibform(en):