Deutsches Rechtswörterbuch (DRW): Heerwäte

Heerwäte

automatisch generierte Links zu anderen historischen Wörterbüchern:
herwêde, her(e)wadium, herweide, herewede, hirwede, herwagium, herweda, herwade 
wie Heergewäte 

I Umfang
  • sô sal de vrowe zu herwêde irs mannis swert geben, unde daz beste ros oder phert gesadelit, unde daz beste harnosch, daz her hatte zu eynes mannes lîbe
    1224/25 Ssp.(Eckh.) LR. I 22 § 4
  • 1261 Tzschoppe-Stenzel 358
  • statuentes ... pro isto jure, quod apud vulgares hirwede dicitur, tantum vestes sarcitas, factas seu aptatas ad corpus viri mortui, quibus solebat uti strata publica
    1314 Seibertz,UB. II 134
  • 1. Hälfte 14. Jh. GoslarStat. 3
  • 1368/76 HerfordRB.(Normann) Art. 29
  • gescapen want, dat en man degelikes dreget ande en vrowe, dat sal gan to herwede ende to gerade
    14. Jh. DortmStat. 52
  • 14. Jh.? NeumarktRb. c. 84
II an den Leib-, Dienst- oder Lehnherrn gereicht

II 1 allgemein
  • hereditatem eius optineat sine iustitia, que vulgo herevvede et hersture uocatur
    1176 Lacomblet,UB. I 322
  • ut eadem ecclesia ... a militaris, quod herewadium dicitur, vel alterius servitutis onere ... indempnis permaneret
    1236 WestfUB. VII nr. 446
  • nec exuvias nec jus quod dicitur vulgariter herewede nec aliquid muneris vel juris investiture nomine requirendo
    1253 OsnabrUB. III 66
  • ego vero ... cuicunque comes voluerit ..., dicta bona sine herwagio concedam
    1265 Sloet,OorkB. 861
  • abbatissa ... non tenetur aliquem infeudare cum bonis ab ea descendentibus venientem cum vacuis manibus nisi aut veniat cum herwadio aut quesierit amicitiam domine prius
    13. Jh. CTradWestf. IV 98
  • herweide 
    1363 Westfalen/GrW. III 147
  • heruette [andere Lesart für herberge]
    1407 SspLehnr. Art. 73 § 2
II 2 in Geld ablösbar oder abgelöst
  • si ... quempiam decedere contigerit 2 solidos villico in curtem B. ... pro hereditate et rebus hereditariis, que vulgo radhe et herwede dicuntur, persolvat
    1215 WestfUB. VII nr. 113
  • pro jure obventionis, quod dicitur herwede, dabit abbati unam mr.
    1240 SPantaleonUrb. 146
  • herwadium unius libre Daventriensis monete [vom Lehnerben zu entrichten]
    1333 InvNichtstaatlArchWestf. I 580
  • 1349 InvNichtstaatlArchWestf. Beibd. I 136
  • recepto ab eodem prius fidelitatis et homagii sacramento, nobis marcham argenti in signum relevationis, quod vulgariter herewade nominatur, exsolvit
    1367 CartSTrond II 34
III als besondere Masse vererbt
  • siquis sub wicbilithe mortuus fuerit, suum herewede sub imperatoria potestate per annum et diem permaneat, sub expectatione legitimi heredis
    1186 BremUB. I 71
  • equos quoque cum curte equaliter dividet, excepto prius meliore, qui ad proximum heredem masculum pertinebit nomine herewede 
    1186 Westfalen/GrW. VI 724
  • iewelk man van ridders art erft ouch zwîer wegene: daz erve in den nâesten evenbürdigen mâch ... unde daz herwêde in den nêhesten swertmâch
    1224/25 Ssp.(Eckh.) LR. I 27 § 2
  • concedimus ut ea, que herewede dicuntur, et muliebria, que wiberade uocantur, minime dentur, sed hereditas est per medium diuidenda
    1225 MecklUB. I 312
  • swaz so binnen der muren besterft rede oder herewede, dar ne heuet de voget nen recht an, man ne geue it buten de stat
    1227 BrschwStR. § 44
  • jus ... commune ..., quod ... masculi de morte patrum vel fratrum ... tollant ius unum, quod vulgari vocabulo herewede nuncupatur
    1244 HannovUB. 16
  • neque in herweda, neque in rade
    1247 BrschwHzgUB. I 21
  • patre defuncto filius, qui inter divisos senior extiterit, hereditatem patris sui, que herwede dicitur, principaliter solus tollet
    1316 Gengler,CIM. 441
  • 1. Hälfte 14. Jh. GoslarStat. 10
  • 1353 OsterwieckStB. 12
  • efft enes mannes schult alzo grot were, datme mit deme buwgude unde mededele unde herwede nicht betalen konde
    DithmLR. 1447 § 91
  • weert sake dat een man hadde een dochter, und hadde anders geen kint ..., soe sal die dochter des vaders cleder und herwede beholden
    1470 Richth. 262
IV an ein Hospital überlassen
  • um das herweide, so man in unserer stadt [Höxter] in den Heiligen Geist zu geben pflegte, daß die bürger ... nicht mehr geben sollen
    1514 Wigand,Beitr. 176
unter Ausschluss der Schreibform(en):
unter Ausschluss der Schreibform(en):