Deutsches Rechtswörterbuch (DRW): Maklerei
Artikel davor:
Makelgeld
makeln
Mäkelordnung
(Mäkelschaft)
Mäkelung
Makler
Makleramt
Maklerbuch
Makler(s)courtage
Maklerdienst
Maklerei
, f., Mäklerei, f.
überwiegend mittelniederländisch belegt, mittelniederdeutsch und mittelniederländisch in der Regel mit d-Einschub: mēkelerdīe, makelaerdie ua., vereinzelt Metathese: mākeldarīe; daraus wohl gekürzt: mākeldīe, mēkeldīe; Belege s. auch unter Makler
I
Vermittlertätigkeit eines Maklers (I), insb. im Handel, auch als städtisches Amt
vgl.
Kaufmannsschlag,
Mäkelamt,
Makelei (I),
makeln (I 1),
Mäkelschaft,
Mäkelung,
Makleramt,
Maklerdienst,
Maklerschaft
- 1284 Bergh II 221
Faksimile - digitalisiert vom Münchener Digitalisierungszentrum (MDZ)
- in der manieren van allen makelardien, die men doet binnen der stede1291 Bergh II 362Faksimile - digitalisiert vom Münchener Digitalisierungszentrum (MDZ)
- niemene moet makelare zyn binnen der stede ..., hi ne sta jn der stede brief ende jn der makelare brief ende daer jn zy ghestelt eer hi makelaerdye ontfa1303 ZHR. 30 (1885) 457
- 1309 HanseRez. I 48
Faksimile - in Google Books
- dat gheen hostelier delachtich mach sijn an eenighe makelaerdie, die een makelare doet met eens hosteliers gasten1323 Brügge/ZHR. 30 (1885) 464
- wy [Graf] ... hebben ghegeven ... onsen menestrels ... te haren live eene makelardie van den rijnschen winen in onse stede1356 BelgMus. 7 (1843) 439
- sal niement makelaerdye noch meterye vercopen noch verhueren in eenigher manieren1401 Fruin,Dordrecht I 48Faksimile (ca. 157 KB)
- 1414 LübUB. V 558
Faksimile - digitalisiert vom Münchener Digitalisierungszentrum (MDZ)
- [Maklereid:] dat gy vnsen borgheren vnde borgherschen alle ding myt juwer mekeldye truweliken to gude holden na juwen viff synnen so gy best kunnen vnde moghen de wyle gy mekeler syn unde de wyle yd dem rade behaghet1420 BrschwUB. I 94Faksimile - digitalisiert im Rahmen von LeoPARD - TU Braunschweig Publications And Research Data
- die mekelereyge und ander kouffslagunge1441 HanseRez.2 II 440Faksimile - in der Digitalen Bibliothek Mecklenburg-Vorpommern
- 1455 DanzigWillk.(Simson) 42f.
Faksimile (ca. 123 KB)
- 1474 HanseRez.2 VII 294
- 15. Jh. Schiller-Lübben III 60
Faksimile (ca. 184 KB)
- [Überschrift:] ordinantie van de maickelardye1565 WestfriesStR. II 163Faksimile (ca. 268 KB)
- 1570 MiddelburgBr. III 793
- des underkauffs oder mackelerey1596 Köln/ZDMundarten 1919 S. 46
- 't officie van makelaerdye1612 NlWB. IX 111
- über vnsere bestalte mekelär keine andere sich der mekelerey vnterwinden1650 Blaum,Maklerwesen 112
- auff sonn- und feyertagen sollen alle mäklerey verbotten ... seyn1654 Beukemann,HambMäklerR. 102
- 1702 Brilling,JudBresl. 41
- 1718 CCPrut. III 361
Faksimile - in Google Books
- 1809 SammlBadStBl. I 686
- zum schacher-handel wird gezaͤhlt ... 4) die maͤcklerei jeder art ohne obrigkeitliche aufstellung dazu1829 Mohl,WürtStR. I 443Faksimile - in Google Books
II
übertragen: die von den Vertragsparteien für die Maklerei (I) zu zahlende Vermittlungsgebühr, auch die amtliche Gebührentabelle
vgl.
Leitkauf (IV),
Makelei (II),
Makelgeld (I),
Maklerscourtage,
Maklereilohn,
Maklereiunkosten,
Maklergebühr (I),
Maklerlohn (I)
- so wat makelare, die hoofscheit of miede neemt, of die se ghevet boven ziere rechten makelaerdien, hi verbuert iii ℔um 1250 AardenburgRbr. 103Faksimile (ca. 152 KB)
- 1302 AnnFlandre 35 (1886) 171
- ne ware elc makelaere mach wel coopen wat goede dat hy wille zonder makelaerdye tontfanghene ende vercoopen zonder makelaerdye te ghevene1303 Brügge/ZHR. 30 (1885) 458
- dit naervolghende es den tax van der makelaerdye1303 Brügge/ZHR. 30 (1885) 461
- gheen makelare makelardie hebben zal zonder de ghene, die over den coep iof coepmanscepe wesen zal1309 HansUB. II 68
- consules ... statuerunt firmiter observando nullus mekeleer sine fertor accipiet plus nomine mekelschap de qualibet lasta cerevisie sive allecium quam cum sua mekeldia vendiderit a civibus et hospitibus nostris quam unum solidum1339 Burmeister,Wism. 16
- neghen man mer van mekelardie gheven sal, dan van olders ghewest hevet1348 HansUB. III 347Faksimile - in Google Books
- 1358 HansUB. III 177
Faksimile - in Google Books
- scholen de mekeler vor makeldie, vor den tzirkel, vor hogend vnde vor all vor de last heringhes nemen twe schillinghe, namliken van deme kopere enen schillingh vnde van deme vorkopere ock enen schillingh1360/70 LübUB. IV 132Faksimile - digitalisiert vom Münchener Digitalisierungszentrum (MDZ)
- is dat men gheuen schal mekelerdye, so schalmen nicht mer gheuen, wen enen penning van der tunnen1363 LübUB. III 514Faksimile - digitalisiert vom Münchener Digitalisierungszentrum (MDZ)
- 1372 HambKämmRechn. I 165
- gheen makelare makelaerdie winnen zal met andren makelare, hine brachte coopere of vercoopere of hine ware daer over gheroupen van den coopere of van den vercoopere1380 BijdrZVlaand. 5 (1860) 158
- neyn makeler makeldie eischen noch ontfanghen sal, sonder die makeler, die den godes pennynk gheuet1389 LübUB. IV 589Faksimile - digitalisiert vom Münchener Digitalisierungszentrum (MDZ)
- 1402 BrschwUB. I 143
Faksimile - digitalisiert im Rahmen von LeoPARD - TU Braunschweig Publications And Research Data
- 1405 MiddelburgBr. III 51f.
- de coopman van der duytscher henzen nyemende gheven sal enige makelardie, geheel oft in deele, van wijne, hij en zij gesworen makelare1457 HansUB. VIII 423
- mot de kopman dubbelde makeldye geven, dat em swar is, den werden unde ok den, de by den kope sijnum 1460 MiddelburgBr. III 119
- gheen makelare meer dan zyn rechte makelaerdie en nemeum 1510 CoutMude 301
- 1554 ZHambG. 8 (1889) 160 Anm. 35
Faksimile - digitalisiert im Rahmen von Hamburger Kulturgut Digital
- 1661 NlWB. IX 111
III
in einigen niederländischen Städten auf Grund des Stapelrechts erhobene Akzise
- tolle unde mekelderdyevor 1360 DortmUB. I 528Faksimile - digitalisiert von der Universitäts- und Landesbibliothek Münster
- van den wynen, die men upten stapel verkopt und daer gheen makeler by en ist, daer en ghevet men mer aff halve makelardie1429 HanseRez. VIII 428
- alle makelaerdijen, die de stede van outs toebehoort hebben, ende van onse domeynen niet en zijn, excijsen ende andere onghelden1476 MnlWB. IV 1032
- 1514 InfHollant 324, 504ff. u. 595
- excijs oft maeckelaerdye1541 Dordrecht(Wall) III 1013
IV
Vermittlung im sexuellen Bereich, 1Kuppelei (II)
- makelerdie te driven van oncuyscheit is sunde14. Jh. Spiegel d. Sonden(O) 50