Deutsches Rechtswörterbuch (DRW): Maklerei

Maklerei

, f., Mäklerei, f.

überwiegend mittelniederländisch belegt, mittelniederdeutsch und mittelniederländisch in der Regel mit d-Einschub: mēkelerdīe, makelaerdie ua., vereinzelt Metathese: mākeldarīe; daraus wohl gekürzt: mākeldīe, mēkeldīe; Belege s. auch unter Makler 

I Vermittlertätigkeit eines Maklers (I), insb. im Handel, auch als städtisches Amt
  • 1284 Bergh II 221
  • in der manieren van allen makelardien, die men doet binnen der stede
    1291 Bergh II 362
  • niemene moet makelare zyn binnen der stede ..., hi ne sta jn der stede brief ende jn der makelare brief ende daer jn zy ghestelt eer hi makelaerdye ontfa
    1303 ZHR. 30 (1885) 457
  • 1309 HanseRez. I 48
  • dat gheen hostelier delachtich mach sijn an eenighe makelaerdie, die een makelare doet met eens hosteliers gasten
    1323 Brügge/ZHR. 30 (1885) 464
  • wy [Graf] ... hebben ghegeven ... onsen menestrels ... te haren live eene makelardie van den rijnschen winen in onse stede
    1356 BelgMus. 7 (1843) 439
  • sal niement makelaerdye noch meterye vercopen noch verhueren in eenigher manieren
    1401 Fruin,Dordrecht I 48
  • 1414 LübUB. V 558
  • [Maklereid:] dat gy vnsen borgheren vnde borgherschen alle ding myt juwer mekeldye truweliken to gude holden na juwen viff synnen so gy best kunnen vnde moghen de wyle gy mekeler syn unde de wyle yd dem rade behaghet
    1420 BrschwUB. I 94
  • die mekelereyge und ander kouffslagunge
    1441 HanseRez.2 II 440
  • 1455 DanzigWillk.(Simson) 42f.
  • 1474 HanseRez.2 VII 294
  • 15. Jh. Schiller-Lübben III 60
  • [Überschrift:] ordinantie van de maickelardye 
    1565 WestfriesStR. II 163
  • 1570 MiddelburgBr. III 793
  • des underkauffs oder mackelerey 
    1596 Köln/ZDMundarten 1919 S. 46
  • 't officie van makelaerdye 
    1612 NlWB. IX 111
  • über vnsere bestalte mekelär keine andere sich der mekelerey vnterwinden
    1650 Blaum,Maklerwesen 112
  • auff sonn- und feyertagen sollen alle mäklerey verbotten ... seyn
    1654 Beukemann,HambMäklerR. 102
  • 1702 Brilling,JudBresl. 41
  • 1718 CCPrut. III 361
  • 1809 SammlBadStBl. I 686
  • zum schacher-handel wird gezaͤhlt ... 4) die maͤcklerei jeder art ohne obrigkeitliche aufstellung dazu
    1829 Mohl,WürtStR. I 443
II übertragen: die von den Vertragsparteien für die Maklerei (I) zu zahlende Vermittlungsgebühr, auch die amtliche Gebührentabelle
  • so wat makelare, die hoofscheit of miede neemt, of die se ghevet boven ziere rechten makelaerdien, hi verbuert iii ℔
    um 1250 AardenburgRbr. 103
  • 1302 AnnFlandre 35 (1886) 171
  • ne ware elc makelaere mach wel coopen wat goede dat hy wille zonder makelaerdye tontfanghene ende vercoopen zonder makelaerdye te ghevene
    1303 Brügge/ZHR. 30 (1885) 458
  • dit naervolghende es den tax van der makelaerdye 
    1303 Brügge/ZHR. 30 (1885) 461
  • gheen makelare makelardie hebben zal zonder de ghene, die over den coep iof coepmanscepe wesen zal
    1309 HansUB. II 68
  • consules ... statuerunt firmiter observando nullus mekeleer sine fertor accipiet plus nomine mekelschap de qualibet lasta cerevisie sive allecium quam cum sua mekeldia vendiderit a civibus et hospitibus nostris quam unum solidum
    1339 Burmeister,Wism. 16
  • neghen man mer van mekelardie gheven sal, dan van olders ghewest hevet
    1348 HansUB. III 347
  • 1358 HansUB. III 177
  • scholen de mekeler vor makeldie, vor den tzirkel, vor hogend vnde vor all vor de last heringhes nemen twe schillinghe, namliken van deme kopere enen schillingh vnde van deme vorkopere ock enen schillingh
    1360/70 LübUB. IV 132
  • is dat men gheuen schal mekelerdye, so schalmen nicht mer gheuen, wen enen penning van der tunnen
    1363 LübUB. III 514
  • 1372 HambKämmRechn. I 165
  • gheen makelare makelaerdie winnen zal met andren makelare, hine brachte coopere of vercoopere of hine ware daer over gheroupen van den coopere of van den vercoopere
    1380 BijdrZVlaand. 5 (1860) 158
  • neyn makeler makeldie eischen noch ontfanghen sal, sonder die makeler, die den godes pennynk gheuet
    1389 LübUB. IV 589
  • 1402 BrschwUB. I 143
  • 1405 MiddelburgBr. III 51f.
  • de coopman van der duytscher henzen nyemende gheven sal enige makelardie, geheel oft in deele, van wijne, hij en zij gesworen makelare
    1457 HansUB. VIII 423
  • mot de kopman dubbelde makeldye geven, dat em swar is, den werden unde ok den, de by den kope sijn
    um 1460 MiddelburgBr. III 119
  • gheen makelare meer dan zyn rechte makelaerdie en neme
    um 1510 CoutMude 301
  • 1554 ZHambG. 8 (1889) 160 Anm. 35
  • 1661 NlWB. IX 111
III
in einigen niederländischen Städten auf Grund des Stapelrechts erhobene Akzise
  • tolle unde mekelderdye 
    vor 1360 DortmUB. I 528
  • van den wynen, die men upten stapel verkopt und daer gheen makeler by en ist, daer en ghevet men mer aff halve makelardie 
    1429 HanseRez. VIII 428
  • alle makelaerdijen, die de stede van outs toebehoort hebben, ende van onse domeynen niet en zijn, excijsen ende andere onghelden
    1476 MnlWB. IV 1032
  • 1514 InfHollant 324, 504ff. u. 595
  • excijs oft maeckelaerdye 
    1541 Dordrecht(Wall) III 1013
IV Vermittlung im sexuellen Bereich, 1Kuppelei (II) 
unter Ausschluss der Schreibform(en):