Deutsches Rechtswörterbuch (DRW): Mande
Artikel davor:
2Mandatbrief
Mandatbrot
Mandatbuch
Mandatbuße
Mandatgebot
Mandathufe
mandatlich
Mandatssache
Mandatschreiben
Mandatschrift
Mande
, f., Mand, m.
automatisch generierte Links zu anderen historischen Wörterbüchern:
I
ausgehend von der Bedeutung "Korb ohne Henkel" ein Trockenmaß vorwiegend für Fische, aber auch als Zähleinheit
vgl.
Korb (I 1)
- twælf monde ... fulle [lateinisch: duodecim cophinos plenos]10. Jh. The gospel according to Saint Matthew, ed. W.W. Skeat (Cambridge 1887) 123
- [Fischakzise:] van elcker ronde mande visch id sy ii d.1. Hälfte 14. Jh. NrhAnn. 8 (1860) 24
- 1366 MiddelburgBr. II 195
- nach 1373 BredaRbr. 13
Faksimile (ca. 167 KB)
- 1377/78 CDNeerland. II 2, 1 S. 421
Faksimile - in Google Books
- 14. Jh. KölnAkten II 109
Faksimile - digitalisiert von der Universitäts- und Stadtbibliothek Köln
- vyff wytten kese, die stonden voer 12 kr. ende voer ene mande ghegeven 1 kr.1475 Essen/Schiller-Lübben VI 208Faksimile (ca. 226 KB)
- corff. mande. kypp ... vat dat eyn korff of mande heit1477 Schueren 57 u. 285
- 15. Jh. MnlWB. IV 1086
- 1521 PfälzWB. IV 1154
- [Pfarrgerechtigkeit:] epfel. birn, nüß die zehent manne voll1610 SchriesheimW. 245
- 1650 NlWB. IX 185
II
im Strafrecht korbartiger Käfig, in dem der Straftäter in das Wasser getaucht wird
vgl.
Korb (I 2)
- J.v.P. was ... doen hangen an die crane in de mande, om int watere te vallene1481 MiddelburgBr. I 323
III
in den Niederlanden rechtssprichwörtlich: door die mande vallen "etwas bekennen, was man bislang geleugnet hat"
- name daer zo inne wel bekent stont, dat hijt niet langhere ghelooghen en conste, vallende allincx zo meer duer die mande ende verkennende daer veel diversche zaken2. Hälfte 16. Jh. Despars IV 377
Artikel danach:
Mandel
mandeln
mandelweise
Mandemacher
(Mandenmachersgilde)
Mander
mandieren
Mang
Mangarie