Deutsches Rechtswörterbuch (DRW): quat/Quat
Artikel davor:
Quasen
Quaserei
Quasgeld
Quasipossession
Quast
Quäst
quästieren
(Quästierer)
Quästion
Quästionierer
quat
, adj., adv.
automatisch generierte Links zu anderen historischen Wörterbüchern:
von Menschen, Sachen und Handlungen: böse, übel, schlecht, ungültig, in böser Absicht; in Verbindung mit feyt oder Tat Vergehen; quaet vermoet Argwohn; quades sprechen, quades wort üble Nachrede; quade trouwe (von Besitz oder Besitzer gesagt) schlechtes Vertrauen, dh. beim Erwerb von Sachen: nicht gutgläubig
vgl.
arg
- fan des lekena claghe. ief di leka bitigeth dae prestere eenre quader deda, zoe schel hy him mey zijn fria foghede mey en eed oenswerra [von Klage durch den Laien. Wenn ein Laie einen Priester einer bösen Tat beschuldigt, so soll dieser sich mit seinem Vogt, der ein Freier sein muß, mit einem Eid davon freischwören.]10. Jh.? (Hs. 1464) WesterlauwersR. I 172
- by falscheed dera quadera romera [durch die Arglist der bösen Römer]1. Hälfte 13. Jh. (Hs. 1464) WesterlauwersR. I 370
- spreke en man deme anderen quat achter syneme rugge, vnde vorsoke he des vor synen ogen, he schal darmede ledich wesen vnde ne schal nicht sweren1270 HambStR. 56Faksimile (ca. 358 KB)
- sleyt en man den anderen ane egaftich wapen blawe ofte bloth, ofte quade wort spreket, de eme an sine ere gat ... dat sal he beteren deme sakewoldenum 1300 RigaStR. 189Faksimile (ca. 169 KB)
- ghevet en deme anderen scult umme quade wort ... so betere he den broke na den worden, de he ghesproken hevetAnf. 14. Jh. Nowgorod(Frensd.) II 21
- fan alla hemlika quada dedum1329 Sipma,FriesOork. I 1Faksimile - in "Delpher"
- ladte he ene vt mit quademe mode vnde mit quaden worden, so betere he deme cleghere iii marc1341/44 WisbyStR. 63Faksimile (ca. 89 KB)
- so dat boese of quade woerd agter rucge ghesproken heten billic sgheltwoerde1346 DortmStat. 267Faksimile (ca. 75 KB)
- van drien quaden daden, dat es te wetene: van moerde, van veeroeucne ende van vrouwen crachte1365 CoutDiv. 322
- manigherleyie schulde van quaden penninghen1370 LünebUB. II 41Faksimile - in Google Books
- weret over, dat he van gudeme talghe qwat licht makede, unde dat bewiset worde vor den mesteren, dat schal he wedden mit 6 pen. und 10 sol.1375 HambZftRolle 131Faksimile (ca. 68 KB)
- dedit 12 [Mark] ... qůades gheldes1376 Geldersen 55
- sal he uns antwerden ... sunder eyniche wederrede, alle argelist, nůwe vunde ind quade behendicheit1380 SPantaleonUrb. 280Faksimile - digitalisiert von der Universitäts- und Stadtbibliothek Köln
- enich faict gheviel by nachte of by daghe buuten's weechs of andere quaden faicten1388 Gent/His,MA. I 57
- alle argeliste quaide vunde ... ussgescheiden1390 SGereonUB. 508Faksimile - digitalisiert von der ULB Düsseldorf
- [im Gerichtsverfahren:] ind nemen oen all sijn guede recht ind gheven oen een qwaet recht1390/1401 KalkarStR.(Flink) 70
- soe wat wive die quaet sprake tot wive oft manne, die sal die steen draghen oft een jaer die poorte verboert siEnde 14. Jh. BredaRbr. 4Faksimile (ca. 139 KB)
- of dat een den anderen sijn schult of voirwairden ontsworen had ende hadde ennen quaden eedt ghedaenAnf. 15. Jh. BrielRb. 161Faksimile (ca. 130 KB)
- ten ware of yemant in openbaren ondaden mitter hant begrepen worde, daer die doode teghenswoordich waer, of van quaden feyten, als van moort1401 Fruin,Dordrecht I 10Faksimile (ca. 168 KB)
- ad supremum iudicium venient et patientur bonum et malum, rectum et curuum, vulgariter lieff vnd leyt, guet vnd quait1404 Rheinland/GrW. II 653Faksimile (ca. 244 KB)
- dat die voirspreke een geestelike paepelike orde[n] aen neme, of dat men op den voirspreke quaet vermoet hed of suspect weer1426/40 KleveStR. Art. 297
- dede he noitocht of quaet feyt of soghedaene saeken, die leenre en verloer daer omme dat sijn nyet1426/40 KleveStR. Art. 367
- elc acker gherekent voer voir goede mergen ende voer enen quaden mergen1440 BronnGZeist I 217
- fon quader bere [von schlimmer Drohung]1. Hälfte 15. Jh. FivelgoR. 138
- sa ma enen legersforda scol makia bi tha hemes werue, sa achen thet liud haa iefta korn (to) nimen ande then quada wey, bihalua frana word, thermithe to stoppian, sunder brecma [Wenn man einen Dammweg bei einer Wohnwarf wiederherstellen soll, so darf das Volk ohne Genehmigung des Frana (und) ohne Brüche Heu oder Korn nehmen und damit den schadhaften Weg ausbessern]1. Hälfte 15. Jh. FivelgoR. 162
- hversar en mon werth fen ... anda (ma) him bitigath deuerie ieftha othere quade detha ... anda thiu dethe nawt epenber ne se, sa biwise me him thet mith twelf tiugum [wenn ein Mann ergriffen ... wird, und man ihn des Diebstahls und sonstiger Übeltaten ... beschuldigt, und die Tat nicht offenkundig ist, so beweise man es ihm mit zwölf Zeugen]Mitte 15. Jh. EmsigerR. 224
- is diu sentencie quaet, diu beropinghe fulgeth alderney [ist der Urteilsspruch ungerecht, (so) folgt darauf die Berufung]1457 (Hs.) EmsigerR. 238
- unde vele meer quaedes ghedaen ... unde vasten vrede waert ghesettet, wante he bekande, dat het ovele ghedaen unde van quaeden raede dairto ghesproeken weer1474 OstfriesUB. II 28Faksimile - digitalisiert in Kooperation mit der Universitätsbibliothek Heidelberg
- aver alle ander qwade munte, molhusesche ... wunstorpesche ... unde rosenpennige schullen myt alle nicht gelden1490 GöttingenUB. II 352Faksimile - digitalisiert vom Münchener Digitalisierungszentrum (MDZ)
- mairhij is geheeten een possesseur van quader trouwen, die wel weet dat hij een dinc onrechveerdijclijc besit ende possesseert1496 CoutBrab. II 2 S. 77
- zoeverre zij dairaf sceydinge ende deylinge begheerden, mits den besitte van der quader trouwen1496 CoutBrab. II 2 S. 81
- een sentencie die nul is. die is quaet ende ondueghdelijc, want al dat nul is, dat is quaet1496 CoutBrab. II 2 S. 127
- we in der stadt vele spise hedde ... dede he dar quaden kopp an, soe scal he wedden dre scillinge15. Jh. Hameln/NdJb. 33 (1907) 3
- zoo salmen ghelden een quaet woort mit x stuuers een boete15. Jh. StaverenStR. Art. 50Faksimile - digitalisiert von der Universitäts- und Landesbibliothek Münster
- van quade onredelyke ... herberghe te houdene, by nachte 6 l. parasise1500 CoutFrancBruges I 790
- van gelijcken van de tonne een quaet grootgen1514 InfHollant 179Faksimile - in Google Books
- wente sonst dede de rike sinem armen feinde quat, und he hedde nicht, dat he en strafen konde laten vamme sinenvor 1531 RügenLR. Kap. 14 § 8
Quat
, n., auch m. (f.?)
automatisch generierte Links zu anderen historischen Wörterbüchern:
I
Böses, Schlechtes
- als hi dan dijn eed swerren haet, soe aegh him di decken dat ferdeban ti dwaen, dat him emma aet quades sprecke iefta dwee omme zijn wrogh ene [sobald er den Eid geschworen hat, soll der Dekan ein Friedegebot für ihn erlassen, damit niemand ihm wegen der Rügetätigkeit etwas Böses nachsage oder tue]1. Hälfte 13. Jh. (Hs. 1464) WesterlauwersR. I 168
- wente unse vrunde van H., anzeende unde besorgende sodane vorderfflik qwat1433 OstfriesUB. I 383Faksimile - digitalisiert in Kooperation mit der Universitätsbibliothek Heidelberg
- uppe dat de lande unvorderft in reste unde vrede mogen bliven unde neen vurder quaed darvan komen und upstaen dorve1448 OstfriesUB. I 526Faksimile - digitalisiert in Kooperation mit der Universitätsbibliothek Heidelberg
- unde vele meer quaedes ghedaen ... unde vasten vrede waert ghesettet, wante he bekande, dat het ovele ghedaen unde van quaeden raede dairto ghesproeken weer1474 OstfriesUB. II 28Faksimile - digitalisiert in Kooperation mit der Universitätsbibliothek Heidelberg
- van dengeenen die gelt ontfangen heeft om iements sake te doen, oft die gelt genomen heeft om ennich quaet te doen1496 CoutBrab. II 2 S. 90
- dat dede ener, de het C. und wassz ok ener van den seroversz, unde he wass van K. loppen, de ock vel quades dedenach 1527 Bergenfahrer 393
II
schlechter Mensch
- wie andren loghenstreept, ogte segt: gotsat hebbe di. gonneert werdi. ogte ghi siit een quaet; mit felheiden1292 CorpMnlTekst. I 1867