Deutsches Rechtswörterbuch (DRW): 2(Ratschaft)
Artikel davor:
ratsamen
(Ratsamigkeit)
ratsamlich
(Ratsammerung)
(ratsämtlich)
Ratsäß
Ratsässer
Ratssäßtag
Ratssatzung
1Ratschaft
2(Ratschaft)
, f., n., (Rätschaft), f., n.
I
auch als Kollektivum
Ausstattung, Ausrüstung; speziell: Hausrat
Ausstattung, Ausrüstung; speziell: Hausrat
vgl.
Gerätschaft (I)
- S.v.A. ... gaef J.v.A. oren manne [im Todesfall] ... in toe bizettene al inghedomete ende resscap, die in dien hues is1332 KampenSchActen 204
- dat we ... willen hinderen unde behalden Davite den joden ... umme redelke broke, de he an os ... ghedan heft, alle sin gud, et si an redeschap, an erve, an varender have, an penden ... an schult unde an breven1342 HalberstUB. I 364
- de mesterynne schal hebben tho orer behof ... des huses raschopMitte 14. Jh. HamelnUB. I 320Faksimile - digitalisiert vom Göttinger Digitalisierungszentrum (GDZ)
- alzodane herwede, reesschap, racket unde gherade, alz wy hebbet1382 CoesfeldUB. I 82Faksimile (ca. 162 KB)
- welk man ok edder fruwe syne varende have edder redeschup in synem testamento ... vorgeve dem eder den, de der stad neyne plicht en dede1462 GöttingenStat. 202Faksimile (ca. 116 KB)
- dat reetscap, dat ... uppe der borch ys van bussen, ketelen, potten unde bedden1481 OstfriesUB. II 135Faksimile - digitalisiert in Kooperation mit der Universitätsbibliothek Heidelberg
- so hebben wii toleveret den nyen schafferen des kopmans resscop1488 Bergenfahrer 253
- ere rescup unde hußgerode1496 LübRatsurt. I 408
- dat ... wii andern stede den yennen, de de stad bestallet hedden, nenerlei trost, gunst edder hulpe myt luden, ratschuppe, spise efte vorderinge witliken edder myt willen don15. Jh. HanseRez. VIII 715
- dat wy ... schaden genomen vures halven unde den unsen vaken radeschop vannoden gewesen1512 ZHarz 22 (1889) 299
- we negest erue is de nimpt beide erue vnde herewede vnde radhe [aL. 2. Hälfte 16. Jh.: reschop]Hach,LübR. 261Faksimile (ca. 359 KB)
- kommt dem kauffmann auß mangell an gefaͤß [Schiff], redtschafft oder volck, so er nicht gewust, ein schade, muß daß gefaͤß vnd sein herr dafuͤr hafften1647 Königsberg/HistBeitrPreuß. I 95Faksimile - digitalisiert vom Münchener Digitalisierungszentrum (MDZ)
II
Gegenstände als Teil einer Ausrüstung oder Ausstattung, Werkzeug, Gerät, Gerätschaft, insb. Kriegsgerät
vgl.
Gerätschaft (II)
- [Bündnis zwischen Bremen und 3 Häuptlingen] wanne ze aver landet, zo scholet ze hebben myd den ghenen, de dar arbeydet myd erer raschope, twehundert gude man1384 BremUB. IV 39Faksimile - digitalisiert von der Staats- und Universitätsbibliothek Bremen
- dat die onderseten des heren van Hollant ... ghescat hebben den voirs. D. ... vi hondert vlemsche gulden aen een huus ende aen meer reessceppen, dat si hem af ghebrant hebben tot R.vor 1424? CDNeerland. II 3, 1 S. 469Faksimile - in Google Books
- alsulc hout, touwe ende reetsscap, als sinen ambocht toebehoert1430 Fruin,Dordrecht II 60Faksimile (ca. 194 KB)
- wy ... wyllen dat lant wynnen unde de van Bremen schullen myt eren vrunden unde radschuppe wesen up der Jade up dersulven stunde1432 OstfriesUB. I 374Faksimile - digitalisiert in Kooperation mit der Universitätsbibliothek Heidelberg
- vor itlick ratschup uppe de munte1447 HildeshUB. VI 734
- verleyset daer yement ... yenigerhande reyschoepen, die hem genoemen woerden in den geymenen beevreden zijlwerke offte warve, ... dat sall die nemer mijdt dubbelden gelden1464 VerslOudeR. 4 (1903) 165
- der raddeschup unde schutten halven1467 HildeshUB. VII 352Faksimile - digitalisiert von der ULB Düsseldorf
- sullen alle ... lude mit oesvaten ende mit emmeren ten brande lopen; ende so wie des anderen reescap ofte weer kriget, die sall des anderen dages dairna die rescap ofte weer upter stathuys brengen2. Hälfte 15. Jh. HarderwijkRbr. 6Faksimile (ca. 103 KB)
- [Statuten der Gewandmacher:] so jemant vnse gilde begert vnnde in de gilde sin wil ... so sal he sin rack vnnde reschap hebben1504 Crone,GildenCoesfeld 106
- de beiden kemerers ... den se [neue Mitglieder einer Gilde, die zur Brandbekämpfung herangezogen werden] jarlickes sollen rekenschop doen ... van welcker retschop hyr in dusser ordeninge ... steytt1535 Stieda-Mettig 233Faksimile (ca. 37 KB)
- in der morgenstunde ... slan de vinde ore leddern und rasschop an de muren und stigen de statum 1563 OldecopChr. 19
III
Vermögen in Bargeld, Kapital
- wer eyn man besculdighet von eyme anderen manne umme vorstorven erve, it si riedescap oder erve oder sculde14. Jh. StendalUrt. 102Faksimile (ca. 171 KB)
- alle gud bewechlik unde unbewechlik, sculd unde redesscop1411 HildeshUB. III 207Faksimile - digitalisiert von der ULB Düsseldorf
- den eghendom unde ervetal schoͤlde wii dar nicht ane winnen noch beholden suͤnder de penninghe unde ratschuͤp, de de van S. dar ane unde uppe hedden1425 HildeshUB. III 555Faksimile - digitalisiert von der ULB Düsseldorf