Deutsches Rechtswörterbuch (DRW): 2sonder
Artikel davor:
Sommerwasser
Sommerweg
Sommerweide
Sommerwerktag
Sommerwolle
Sommerzehnt
Sommerzeile
Sommerzeit
sommerzeits
1sonder
2sonder
, präp.
automatisch generierte Links zu anderen historischen Wörterbüchern:
ohne; außer, außerhalb
- sundir unrecht9./10. Jh. DWB. X 1 Sp. 1573
- hweer soe enes mannes kempa hawen wirth ende mei stride wrwonnen, soe aegh hi self dine mena eed ti bikannane sonder wroginghe [wenn der Kämpe eines Mannes niedergeschlagen und im gerichtlichen Zweikampf besiegt wird, so soll letzterer selbst den Meineid gestehen ohne (vorhergehende) Rüge]10. Jh.? (Hs. 1464) WesterlauwersR. I 188
- alle varende have gift de man ane erven gelof ... al de wile he sik so vermach, dat he ... up en ors komen mach ... sunder mannes helpe1224/35 (Hs. 1369) SspLR. I 52 § 2
- die den man ... rovet oder bernet, sunder mortbrand, ... den sal man dat hovet afslan1224/35 (Hs. 1369) SspLR. II 13 § 5
- swelich man heuet hus gelt, he mot wol dar inne panden svnder gerichte1227 BrschwStR. § 30
- dat ic ende D. ... hebben ghelovet haren F. ... mit ghoeder trouwen ende sonder alrehande archlist scadeloes te houdene van der borchtochte, die hi voer ons hevet daen ende ghelovet ieghens die L.v.A.1296 StUtrechtOorkB. V 276
- sunder vair inde argelist1318 Lacomblet,UB. III 136Faksimile - digitalisiert von der Universitäts- und Landesbibliothek Bonn
- och skollen se vri wesen van allen skipdracht synder unser skepebusen1330 HansUB. II 216
- unse scipere mogen ... vrii blyven sunder venckenisse1346 HansUB. III 37Faksimile - in Google Books
- jst sin guit der vorgeschriben stucke fry, so sal he sonder sorgen wesen sines eygenes vor aller argelistum 1350 KlKaiserr.(Hs. Corvey) II 98
- isset dat denne jennich broder ... lopt vte der steuene sunder orloff der olderlude ... dat schal stan to den olderluden1382 Nyrop,Saml. I 538
- sonder arch ende list1401 Fruin,Dordrecht I 8Faksimile (ca. 172 KB)
- dat nyn copman sin gud senden schole an sinen werd to Brucge, ... sunder an de jenne, de de licgers sin to Brucge ut der henze1421 HanseRez. VII 203Faksimile - in der Digitalen Bibliothek Mecklenburg-Vorpommern
- sunder ienigherleye rügghesproke vnde argelist1466 Richth. 576Faksimile (ca. 169 KB)
- hwaso gastlicke lywed misdeth, so is dyo breeck, sonder dolgem ende sonder daedslaen, fyff pond goldis1480/81 JurFris. II 244Faksimile - digitalisiert vom Münchener Digitalisierungszentrum (MDZ)
- diwil aber C.K. solichs sonder laube des schultheißen getan hait, so solle ers bilche abethun1505/06 KasselGB. 13Faksimile (ca. 118 KB)
- schreiber vnnd redner lone, brieffgelt ... moͤgen sonder den eydt taxirt werdenMainzUGO. 1534 Bl. 16vVolltext (und Faksimile) - in DRQEdit
- sinder notturft gehandelt und gewandelt1549 LübRatsurt. III 617
- recht sunder gnaden ist unrechtvor 1575 Niederrhein/GrW. III 171Faksimile (ca. 244 KB)
- nemandt [schal] thogestadet werden, in ungedeelden torffschifft torff tho graffven ... synder up sin egen thogedeelde schifft1593 SchleswDorfO. 607
- een borge van te rechte te staen, ende't gewysde te voldoen, magt sonder vorgaende pandinge1619 GeldernLR. 859Faksimile (ca. 250 KB)
- so yemandt, sunder weten und willen in des heren ... syne beeste uyt den schuttestalle nimpt, de vorbrecht ... theen car-guldens1639 LingenLR. 88
- ehren-straffen seynd, wenn ein officier desgradiret oder sonder rest und paß vom regiment gewiesen wird1683 Lünig,CJMilit. 1320Faksimile - digitalisiert vom Münchener Digitalisierungszentrum (MDZ)
- landsknecht oder kriegsleuth, ... die sonder paßport oder schein einigs fuͤrsten sich zu samblen oder durch zuziehen unterstünden, [sollen] nicht geduldet ... werden1696 JülichPolO. 9Faksimile - digitalisiert in Kooperation mit der Universitätsbibliothek Heidelberg
- [geloben, daß ihr] die rechte wahrheit ... sagen wollet, alles getreulich, sonder arglist und gefaͤhrde1730 HildeshLO. I 233
Artikel danach:
Sonder
Sonderacht
Sonderamt
Sonderbann
sonderbar
sonderbarlich
Sonderbrot
Sonderbuch
Sonderbund